ساکنان شهرها مسئول انتشار تقریبا ۷۰ درصد گازهای گلخانهای به جو هستند. توسعه شهرنشینی فضا سبز حیاتی و زمینهای قابل کشتوکار را از بین برده و بر منابع آب و انرژی، مدیریت مواد زائد، سیستم فاضلاب و شبکه حمل و نقل فشار وارد میکند؛ بنابراین برای حل مشکلات تغییر اقلیم، جلوگیری از نابودی اکوسیستمها و بهبود سلامتی و خوشبختی میلیونها نفر راهحل را باید در سطح شهرها از جمله شهر سبز جست وجو کرد.
شاخص شهر سبز معیاری است که شهرها را بر اساس ۸ بعد توسعه پایدار مقایسه میکند که عبارتند از CO۲، انرژی، کاربری زمین و ساختمانها، حمل و نقل، مواد زائد، آب، هوا و نظارت زیست محیطی.
رویکرد شهر سبز به عنوان جوهر توسعه پایدار شهری، بر دل نگرانی نسبت به وضعیت محیط زیست شهری و حفاظت از آن با تکالیف ما در قبال نسلهای حاضر و آینده تاکید داشت. در واقع شهر سبز حکایت از آن میکند که شهر چرا و چگونه باید سبز باشد و اولویت در شهرهای سبز توجه به این مسئله است که توسعه شهری نباید منابع محدود و تجدیدناپذیر را از بین ببرد و نظامهای زیست محیطی را به شکلی تخریب کند که ساکنان مناطق شهری و نسلهای آینده قادر نباشند نیازهای خود را برآورده سازند. شهرهای سبز از هوایی پاک برخوردارند و دارای آب پاک و خیابانهای مطلوب و پاک هستند؛ شهرهای سبز همچنین رفتارهای سبز نظیر استفاده از حمل و نقل عمومی را تشویق میکنند و پیامدهای مخرب زیست محیطی آنها نسبتا کم است.
در واقع اگر بناست تا تلاشی برای حفاظت از آنچه در طبیعت بهجای مانده صورت گیرد، باید برای بهبود کیفیت زندگی انسانها، به فکر ایجاد گونه جدیدی از شهرها بود، یعنی شهرهای دوستدار محیط زیست. شهر دوستدار محیط زیست، شهری است که با اکوسیستم پیرامونش در تضاد نباشد؛ با رشد بیرویه ساختمانها، فضای سبز اطراف خود را نبلعد و با تولید انبوه زباله و فاضلاب، موجب تخریب محیط زیست و آلودگی آب و هوایی که خود استفادهکننده آن است، نشود؛ چنین شهری میتواند زندگی قابل دوامی را برای جمعیت رو به انفجار جهان ایجاد کند.شهر سبز، شهری است دوستدار محیط زیست و سازگار با ایده توسعه اقتصادی پایدار که میتواند برای ساکنین خود رفاه، آسایش و امنیت به همراه داشته باشد.
در ایده شهر سبز، مدیران شهری میکوشند تا کمترین تاثیر تخریبی را بر روی زیست بومی داشته باشند که شهر روی آن اتکا دارد، چشمانداز چنین شهری آن است که با محیط زیست پیرامون خود سازگار بوده و احترام به محیط زیست، بخشی از اولویت شهروندان آن است.
در سال ۲۰۱۴ شهر «هامبورگ» توانست به خاطر برنامههایی همچون گسترش شبکه اینترنت پرسرعت برای کاهش حجم مسافرتهای درونشهری، گسترش پروژههای شبکه رفت و آمد ریلی، حمایت از تولید اتومبیلهایی با موتور الکتریکی، طراحی استفاده از سوختهای طبیعی، تولید و مدیریت زباله، مصرف آب، مدیریت پسابها و جداسازی و بازیافت زبالههای خانگی و صنعتی، عنوان پایتخت سبز اروپا را به خود اختصاص دهد. با این حال در کشوری مانند ایران که قرارگیری در کمربند خشک و نیمه خشک، یکی از بارزترین ویژگیهای آن است، شهرها بیش از هر نقطه دیگری به فضای سبز نیاز دارند.
دستکاری بشر در توزیع طبیعی منابع آب مانند سدسازی، حفر چاههای بیشتر، تکنولوژیهای آب مصرف کن، آلودگی هوا ناشی از سوختهای فسیلی به صورت مسقیم یا غیرمستقیم دلایل عمده بحران کنونی آب هستند.در واقع بشر با دخالت بیشتر در منابع آبی نظم طبیعی را به هم ریخته و اکوسیستم را دچار تغییرات اساسی کرده است و نتیجه آن این میشود که دیگر نمیتوان شاهد هیچ گونه شهر سبزی در کشورمان باشیم.